احیای گویش دزفولی

اصلی ترین موضوع و دغدغه این بود که چه چیز باعث میشود که یک گویش کم کم اعتبارش را از دست بدهد و اولیا تمایل ندارند که فرزندانشان آن گویش را یاد بگیرند و دزفولی ها ترجیح میدهند که فرزندانشان را از همان بدو تولد فارسی آموزش دهند و بطور کلی چه اتفاقی می افتد که یک زبان از بین میرود و گرایش به آن کم میشود؟

در مرحله اول سوال ایشان را جواب میدهم بعد از نظر زبانشناسی مطرح میکنم که چه علل و مسائلی وجود دارد‌.

دو اصطلاح تخصصی زبانشناسی در این خصوص وجود دارد، یعنی دو عبارت کلیدی درباره ی اینکه چه اتفاقی می افتد که گویشوران تمایل خود را به یک زبان یا گویش از دست میدهند وجود دارد: ۱- نگرش ۲- پرستیژ

۱_نگرش:
یعنی شما زبانتان را چطور میبینید؟ آیا شما زبان دزفولی را یک زبان مودبانه و محترمانه میبینید که ظرفیت آنرا دارد که ادبیات،شعر و هنر داشته باشد یا اینکه زبان دزفولی یک چیزی برای شوخی و مسخره بازی و کوچه و بازار و مسائل روزمره زندگی شما باشد؟
نگرش یکی از اصلی ترین عواملی است که یک زبان را زنده نگه میدارد یا باعث مرگ آن میشود.

خوشبختانه امروز شاهد آن هستیم که شعر دزفولی چقدر رونق پیدا کرده است و جوانان به گویش و به شعر دزفولی تمایل پیدا کرده اند ، که این رویداد به خودی خود جای بسی امیدواری دارد و نشان میدهد که خوشبختانه با تلاش فراوان نگرش مردم نسبت به سالهای قبل که گویش دزفولی را یک زبان سطح پایین تصور می کردند عوض شده است.

۲_پرستیژ:
پرستیژ در معنا یعنی منزلت و اعتبار و وجهه اجتماعی
در بین عوام پرستیژ همان با کلاسی و بی کلاسی در زبان خودمان است.
من در دزفول خیلی دیده ام وقتی جایی مثل پاساژ یا مرکز خریدی می روید، ناخوداگاه همه فارسی صحبت می کنند؛در صورتیکه مطمئنا اگر گوشی همراه مغازه دار زنگ بخورد یا مادر و دوست خود دزفولی صحبت میکند ولی با شما چون مشتری هستید فارسی صحبت میکند!
یا هر جای با کلاس دیگری مثل کافی شاپ،آرایشگاه نه و …حتی دانشگاه ها و مراکز علمی . این است که زبان دزفولی را به نوعی بی کلاسی و غیرمحترمانه میدانیم و این چیزی است که بین مردم رایج است که نه تنها در دزفول در شهرهای دیگر هم همینطور است و این اصلی ترین دلیل مرگ گویش هاست!
مطالبی را که خدمتتان عرض میکنم همه تحقیق و پژوهش داشته اند و روی آنها بحث شده است و بزرگان زیادی به این نتیجه رسیده اند که تا وقتی گویشوران یک زبان، آن اعتبار و منزلت را به زبان خودشان ندهند آن زبان کمرنگ میشود و از بین میرود.

شما میبینید که تقریبا بالای ۹۰٪ از والدین با فرزندان خود دزفولی صحبت نمیکنند و دزفولی را اموزش نمیدهند و میگویند خودش دزفولی را یاد میگیرد‌.
درست است دزفولی را یاد میگیرد ولی در اینجا نکته های ظریفی وجود دارد.
چون جوانان جلسه زیاد هستند این مثال را میگویم. شما وقتی میخواهید یک زبانی مثل انگلیسی را یاد بگیرید اول از شنیدن شروع میشود. معلم انگلیسی صحبت میکند، نوار و فیلم میگذارند و مرحله بعد صحبت کردن است، بعد هم خواندن و نوشتن است.
این ترتیب اموزش که در زبان دوم هست همه از زبان اول آمده اند.
یک بچه اول از والدین زبان را میشنود. مرحله دوم که صحبت کردن است متاسفانه اتفاق نمی افتد. یعنی فرزندان ما دزفولی را میشنوند ولی صحبت نمیکنند. مثل کسی که زبان دوم مثلاً عربی و انگلیسی میداند،میگوید میفهمم ولی نمیتوانم صحبت کنم.
این الان مهارتی است که بچه های ما در دزفول ندارند.

متن :سرکار خانم دکتر حجاری

حفظ و احیای گویش دزفولی

گویش دزفولی بیاموزیم

اهمیت احیای گویش دزفولی